Bàn thêm về cấu trúc ngữ nghĩa tiếng Anh và tiếng Việt dưới góc độ Ngữ pháp Tri nhận

• Main Author: Trần, Hữu Mạnh
• Format: Article
• Language: Vietnamese
• Published: Đại học Quốc gia Hà Nội 2014
• Subjects: Tiếng Anh; Cấu trúc ngữ nghĩa; Tiếng Việt
• Online Access: http://repository.vnu.edu.vn/handle/11126/6581
• Institution: Vietnam National University, Hanoi

Nhận thức rõ tầm quan trọng của cấu trúc ngừ nghĩa của ngôn ngữ loài người (cùng với cấu trúc ngừ âm và cấu trúc ngữ pháp), bài viết điểm xuyết các quan điếm về câu trúc ngữ nghĩa do Langacker (1987) và Taylor (2002) đ ể xuất và sau đó gợi ý nôn nghiên cứu xem xét cấu trúc ngữ nghĩa theo sự tống hòa/kôt hợp dựa trôn nhừng phố quát ngôn ngữ bao gổm: (a) sự kết hợp nghĩa của các từ và đoản ngữ tạo nên câu; (b) vị trí tưang đối của các thực thể được kế đến trong câu; (c) sự hiệu chinh và các vùng năng động; (d) các không gian tâm linh chung cho sự thông hiểu cú a con người; và (e) sự thông hiểu v ề mặt dụng học dựa trên các đặc điểm v ề ngôn cảnh. Đổng thời xem xét cấu trúc ngữ nghĩa theo sự không tổng hòa/kết hợp dựa trên những đặc thù của ngôn ngữ cụ thể đang được nghiên cứu (tiếng Anh và tiêng Viột) bao gổm (a) tính thành ngữ; (b) các tục ngừ, ngạn ngừ; (c) ẩn dụ và các trường hợp nói bang gió, hình tượng; (d) việc sử dụng quán tử tiếng Anh và từ loại tương đương với nó trong tiôhg Việt: và (e) hiộn tượng đặc trưng ngôn ngừ như trong tiếng Việt là điệp từ, điệp ngữ, nói lái. N hững trường hợp này được minh họa bằng các ví dụ trong tiếng Anh và tiêng Việt. Bài viết cuối cùng nêu lỏn các công thức của ngữ nghĩa câu là: M sent = f [St ± compositionality (RIT)] (in the light of Halliday's functional grammar) Or M sent = f [St ± comp (Pred. + Arg(s)] (in the light of Cognitive Linguistics).