MỘT SỐ TƯ LIỆU VỀ DẤU VẾT CỦA NGƯỜI THÁI TRONG VÙNG CƯ DÂN MƯỜNG DỌC SÔNG MÃ THANH HOÁ

• Main Author: Hà, Nam Ninh
• Format: Article
• Language: Vietnamese
• Published: Viện Việt Nam học và Khoa học phát triển 2015
• Subjects: Dân tộc Thái; Dân tộc Mường; Thanh Hóa
• Online Access: http://repository.vnu.edu.vn/handle/VNU_123/218
• Institution: Vietnam National University, Hanoi

Tục mai táng của người Thái Thanh Hoá hiện nay vẫn giữ lại những hính thức cơ bản như xưa. Người chết được chôn theo vòng tay, vòng chân bằng bạc (nếu giàu có thí có thể vòng vàng). Trên trán ốp lên một lớp than dày đốt từ cây tre hoặc gỗ, trên cùng đặt các đồ dùng quen thuộc của người đã khuất, trong đó nhất thiết phải có một cái vò đựng nước tượng trưng là chÜnh rượu cần. Xung quanh mồ chôn những cột đá cao để làm dấu gọi là Hin Hóng. Tuỳ theo khả năng bề thế của gia đính, dòng họ mà kìch thước, trọng lượng của các phiến đá to hay nhỏ, cao hay thấp, nhiều hay ìt, nhưng ìt nhất phải có được 5 phiến chôn phìa đầu hai chân và hai tay. Phiến đá phìa đầu cao hơn các phiến khác. Loại đá này thường lấy ở khe suối, đá xanh, cứng, dài và dẹp, đầu trên sắc nhọn, không lấy đá vôi và các loại đá dễ mòn, dễ gẫy. Hiện nay mộ cổ ở các bản Thái Mường Lâu, Mường Ký, Mường Chự… còn những phiến đá chôn cao như cánh cửa, trên mộ toàn đất than đen, tập trung thành từng bãi dày đặc. Lẫn trong đất có một số đồ dùng bằng đồ gốm, sành sứ. Trong khi đó người Mường ở vùng dưới chỉ đắp đất, làm nhà tranh rất đơn giản, có nơi cũng chôn cột đá nhưng chỉ có hai cột phìa đầu và phìa chân, nhỏ, thấp và không có tục đổ than lên mồ.