GÓP LƠI BÀN VỀ “NHÂN GIẢ LẠC SƠN, TRÍ GIẢ LẠC THỦY”

• Main Author: Phạm, Ngọc Hàm
• Other Authors: NGHIÊN CỨU VÀ GIẢNG DẠY NGOẠI NGỮ, NGÔN NGỮ & QUỐC TẾ HỌC TẠI VIỆT NAM
• Format: Working Paper
• Language: Vietnamese
• Published: NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI 2019
• Subjects: Nhân; Trí; Sơn; Thủy; Nhận thức
• Online Access: http://repository.vnu.edu.vn/handle/VNU_123/67253
• Institution: Vietnam National University, Hanoi

Hoc thuyêt âm dương ngũ hanh ra đời ở Trung Quôc tư thời Chiên Quôc va ảnh hưởng sâu sắc đên thê giơi quan, nhân sinh quan của người Trung Quôc. Trong qua trinh kham pha thê giơi, con người đã phat hiên đặc tính của sự vật khach quan va môi quan hê giưa chúng, tư đo liên hê đên đời sông của con người. Quan niêm thiên, địa, nhân nhất thê (trời, đất va con người la một thê thông nhất) đã đươc thực tê kiêm chưng vê tính đúng đắn của no. “Nhân giả lac sơn, trí giả lac thủy” xuất xư tư thiên “Ung dã” sach “Luận ngư” đươc lưu truyên đên ngay nay la sự thê hiên sinh động nhận thưc của con người đôi vơi thê giơi khach quan cũng như môi liên hê giưa con người vơi van vật. Trong khuôn khổ bai viêt nay, trên cơ sở tổng kêt lai cach lý giải của cac hoc giả đi trươc, chúng tôi muôn gop lời ban vê ý nghĩa của câu “nhân giả lac sơn, trí giả lac thủy”, một minh chưng vê tac động của hoc thuyêt âm dương ngũ hanh đôi vơi nhân sinh quan của người xưa. Both Five Elements theory and Yin - Yang theory born in China during the Warring States have deeply influenced the world view, the outlook on life of the Chinese people. In the process of exploring the world, people have discovered properties of the material objectivity and the relationship between them, which relates to human life. The concept of heaven, earth, human as a unified whole has been the actual verification of its correctness. “Kind hearted people take pleasure in mountains, intelligent people get joy from water” extracted from “Ung Da - Analects” and handed down to the present day is a vivid expression of human perception with the objective world as well as the correlations between people and objects. In this article, on the basis of summarizing the interpretation of the previous scholars, we would like to contribute discussion of the meaning of the phrase “kind hearted people take pleasure in mountains, intelligent people get joy from water “ as a demonstration of impact of Yin-Yang theory and Five Elements theory on the ancient people’s worldview.