Sugat-diwa: Limang isang yugtong dulamhati

• Main Author: Deldoc, Eljay Castro
• Format: text
• Language: Filipino
• Published: Animo Repository 2024
• Subjects: Play; Grief > Psychological aspects; Creative Writing
• Online Access: https://animorepository.dlsu.edu.ph/etdm_lit/16; https://animorepository.dlsu.edu.ph/context/etdm_lit/article/1017/viewcontent/2024_Deldoc_Sugat_diwa__Limang_isang_yugtong_dulamhati_Full_text.pdf
• Institution: De La Salle University

Ang proyektong ito ay binubuo ng limang isang-yugtong dulamhati (dula + dalamhati), mga dulang hango sa testimonya ng mga nakaigpaw sa trahedya, at kumikilatis sa pakikihati ng mandudula sa kanilang dinadalang sugat-diwa (trauma) bilang tagapagtala ng kanilang danas. Gamit ang metodolohiyang durcharbeiten o working-through ni Sigmund Freud na ipinaliwanag ni Dominick LaCapra bilang pagbabalik-tanaw o pagkumpronta sa sugat-diwa, isinalin ang mga ibinahaging karanasan sa porma ng drama upang makaalalay sa pag-unawa at kalauna’y paghilom mula sa dinanas na trahedya. Batay sa kategorisasyon ni Catherine Gilbert, pinoposisyon nito ang mandudula bilang sekondarya o di-tuwirang saksi ng sugat-diwa na may aktibong gampanin sa konstruksyon ng naratibo na makatutulong sa pagkamit ng survivor ng sense of agency. Sa prosesong ito ay magsisilbing gabay ang konseptong empathic unsettlement ni LaCapra na isang mapanagutan at etikal na pamamaraan ng pagsaksi. Bahagi ng koleksyon ang mga sumusunod: (1) “Walang Bago sa Dulang Ito” na nagsasalaysay sa dinanas na rape at sexual assault ng isang siyentistang guro, (2) “Sunod sa Bilang” na nakatuon sa digmaang sikolohikal na pinagdaanan ng nabilanggong adik, (3) “Ang Sanggol sa Backpack” na nagtatanghal sa tinamong sugat-diwa ng isang journalist matapos ang pagko-cover sa super typhoon, (4) “Nihil timendum est” na tungkol sa trahedyang dulot ng fraternity hazing sa naulilang pamilya ng biktima, at (5) “Ang Bonggang Lipunan” na naglalahad sa pagtortyur sa mga bilanggong pulitikal noong umiiral ang Batas Militar. Bawat isa sa limang dulamhati ay patunay na ang mga alaala ng sugat-diwa ay hindi “amnesic,” “unspeakable,” at “unclaimed.”