Kartograpiya ng Pagbabago sa Arkipelago ng Nobelang Ang Lihim ng Isang Pulo ni Faustino Aguilar: Isang Metakomentaryo

• Main Author: San Juan, E, Jr.
• Format: text
• Published: Archīum Ateneo 2019
• Subjects: katalagahan ng kalikasan; maharlika at timawa; kamalayang pampolitika; katapatan sa pakikipagkapwa
• Online Access: https://archium.ateneo.edu/katipunan/vol4/iss1/6; https://archium.ateneo.edu/context/katipunan/article/1091/viewcontent/Katipunan_204_202019_206_20Mga_20Artikulo_20__20San_20Juan_20Jr.pdf
• Institution: Ateneo De Manila University

Ginagamit ng pag-aaral ang nobelang Ang Lihim ng Isang Pulo ni Faustino Aguilar upang imapa ang pagbabago ng kasaysayan at imahinasyon sa arkipelago ng Pilipinas mula sa panahon na kalikasan ang nagdidikta ng kapalaran ng mga nilalang tungo sa pagbubukas sa komersiyong pangkapuluan at kalauna’y pandaigdigan. Muling binabasa ng pag-aaral ang kalikasan mula imahen ng ugali, kostumbre at kinagawian na nagkukubli sa mga kasamaang mapagkunwari, tungo sa isang kalikasan bilang saganang bunga ng pagtugma ng mapanlikhang pawis ng tao at mapagpaunlaking proseso ng kalikasan. At sa pinakaubod ng ganitong mga pagbabago, ang tunggalian ng maharlika at timawa, ng naghaharing-uri at ng mga proletaryado, na umiinog sa usapin ng ideolohiya, partikular ng relihiyon o sistema ng paniniwala, na kalakip ang problema ng etika o moralidad, tungkol sa paglilihim, pagkukunwari, pagtataksil, at katapatan sa pakikipagkapwa.