ปูนปั้นวัดเกาะกลาง อําเภอป่าซาง จังหวัดลําพูน : การศึกษาเบื้องต้นด้านเทคนิค วัสดุ และความสัมพันธ์ที่มีต่อรูปแบบศิลปกรรม
วารสารวิจิตรศิลป์ ตีพิมพ์บทความวิจัยหรือบทความงานสร้างสรรค์ทางด้านศิลปกรรม และบทความวิชาการทางด้านศิลปกรรมศาสตร์ เป็นบทความที่เสนอองค์ความรู้ แนวคิด วิธีการ และกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับสาขาวิชาต่างๆ ทางด้านศิลปกรรมศาสตร์ (การวิจัยงานศิลปะ การออกแบบ ประยุกต์ศิลป์ ดนตรี การแสดง สื่อศิลปะ ปรัชญาศิลป์ ส...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | บทความวารสาร |
| Language: | Tha |
| Published: |
คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
2019
|
| Online Access: | https://www.tci-thaijo.org/index.php/fineartsJournal/article/view/77257/62006 http://cmuir.cmu.ac.th/jspui/handle/6653943832/65099 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Institution: | Chiang Mai University |
| Language: | Tha |
| id |
th-cmuir.6653943832-65099 |
|---|---|
| record_format |
dspace |
| spelling |
th-cmuir.6653943832-650992019-05-07T10:02:40Z ปูนปั้นวัดเกาะกลาง อําเภอป่าซาง จังหวัดลําพูน : การศึกษาเบื้องต้นด้านเทคนิค วัสดุ และความสัมพันธ์ที่มีต่อรูปแบบศิลปกรรม Stucco of Koh Klang Temple, Pasang District Lamphun : Primary study of techniques, materials and their relations to the style of art สุรชัย จงจิตงาม ศิริวรรณ เกตตะพันธุ์ วารสารวิจิตรศิลป์ ตีพิมพ์บทความวิจัยหรือบทความงานสร้างสรรค์ทางด้านศิลปกรรม และบทความวิชาการทางด้านศิลปกรรมศาสตร์ เป็นบทความที่เสนอองค์ความรู้ แนวคิด วิธีการ และกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับสาขาวิชาต่างๆ ทางด้านศิลปกรรมศาสตร์ (การวิจัยงานศิลปะ การออกแบบ ประยุกต์ศิลป์ ดนตรี การแสดง สื่อศิลปะ ปรัชญาศิลป์ สุนทรียศาสตร์ ประวัติศาสตร์ศิลปะ และโบราณคดี) บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเทคนิค และวัสดุในงานศิลปกรรมปูนปั้น ล้านนาที่วัดเกาะกลาง ตำบลบ้านเรือน อำเภอป่าซาง จังหวัดลำพูนในเบื้องต้น ซึ่งเป็นงานปูนปั้นที่ได้จากการขุดค้นทางโบราณคดีระหว่าง พ.ศ. 2548 - 2549 โดยการวิจัยพรรณนาเชิงวิเคราะห์ (Analytical Description) เทคนิคในงานปูนปั้นสามารถจำแนกออกเป็นสองกลุ่ม กลุ่มแรกเป็นงาน ประติมากรรมตัวภาพ อันได้แก่ เทวดา กินรี และภาพสัตว์ ซึ่งล้วนเป็นงานปูนปั้น นูนสูงที่มีการใช้อิฐเป็นแกนยึดติดกับผนังสถาปัตยกรรมทั้งสิ้น แล้วจึงปั้นปูนพอก เป็นรูปร่าง และเก็บรายละเอียด อันเป็นเทคนิคพื้นฐานที่พบสืบเนื่องมาโดย ตลอดนับตั้งแต่ปูนปั้นในศิลปะหริภุญไชย กลุ่มที่สองได้แก่ ปูนปั้นในกลุ่มลายพรรณพฤกษา ลายเมฆ และลายกนกที่มีการ ใช้โกลนลายหนุนตัวลาย ซ่ึงทำให้ตัวลายมีความนูนเด่นจากผิวพ้ืน อันเป็นเทคนิค ที่พบมากในศิลปะล้านนาในราวปลายพุทธศตวรรษที่ 20 - 21 การวิเคราะห์ปูนโดยวิธีการทางเคมีด้วยเทคนิคการเลี้ยวเบนรังสีเอ็กซ์แบบผง (Powder X-ray Diffractometer) และกล้องจุลทรรศน์อิเลคตรอนแบบส่อง กราด (Scanning Electron Microscope: SEM) พบว่าองค์ประกอบหลัก คือ แคลเซียมคาร์บอเนต (Calcium Carbonate) ซิลิกอนออกไซด์ (Silicon Oxide) ซึ่งเป็นองค์ประกอบที่พบในปูน และทราย อันเป็นวัสดุหลักของปูนปั้น แต่ ทุกตัวอย่างที่ทำการวิเคราะห์พบปริมาณของทรายมากกว่าปูนทั้งสิ้น นอกจากนั้น ยังพบร่องรอยการตกแต่งปูนปั้นด้วยชาดสีแดง เทคนิคทางศิลปกรรมเช่นนั้น ทำให้เห็นถึงความสัมพันธ์ของงานปูนปั้นที่พบ ใหม่ ณ วัดเกาะกลางว่า มีเทคนิคที่สอดคล้องกับเทคนิคปูนปั้นที่พบมากในศิลปะ ล้านนาในราวปลายพุทธศตวรรษที่ 20 - 21 สอดคล้องกับรูปทรงเทวดา กินรี และกลุ่มลายพรรณพฤกษามีรูปแบบศิลปกรรมที่สัมพันธ์อย่างชัดเจนกับ งานปูนปั้นล้านนาในราวปลายพุทธศตวรรษที่ 20 - 21 ฉะนั้น ปูนปั้นที่ขุดพบ ณ วัดเกาะกลางจึงควรมีอายุอยู่ในช่วงเวลาดังกล่าวเช่นกัน ทั้งนี้ ยกเว้นปูนปั้นทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของวัดที่เรียกว่า “เนินแม่ม่าย” ซึ่งมีข้อสังเกตว่า น่าจะสร้างขึ้นในช่วงเวลาที่ต่างกัน อันเป็นประเด็นที่ควรจะ ศึกษาต่อไปในอนาคต 2019-05-07T10:02:40Z 2019-05-07T10:02:40Z 2558 บทความวารสาร 1906-0572 https://www.tci-thaijo.org/index.php/fineartsJournal/article/view/77257/62006 http://cmuir.cmu.ac.th/jspui/handle/6653943832/65099 Tha คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ |
| institution |
Chiang Mai University |
| building |
Chiang Mai University Library |
| country |
Thailand |
| collection |
CMU Intellectual Repository |
| language |
Tha |
| description |
วารสารวิจิตรศิลป์ ตีพิมพ์บทความวิจัยหรือบทความงานสร้างสรรค์ทางด้านศิลปกรรม และบทความวิชาการทางด้านศิลปกรรมศาสตร์ เป็นบทความที่เสนอองค์ความรู้ แนวคิด วิธีการ และกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับสาขาวิชาต่างๆ ทางด้านศิลปกรรมศาสตร์ (การวิจัยงานศิลปะ การออกแบบ ประยุกต์ศิลป์ ดนตรี การแสดง สื่อศิลปะ ปรัชญาศิลป์ สุนทรียศาสตร์ ประวัติศาสตร์ศิลปะ และโบราณคดี) |
| format |
บทความวารสาร |
| author |
สุรชัย จงจิตงาม ศิริวรรณ เกตตะพันธุ์ |
| spellingShingle |
สุรชัย จงจิตงาม ศิริวรรณ เกตตะพันธุ์ ปูนปั้นวัดเกาะกลาง อําเภอป่าซาง จังหวัดลําพูน : การศึกษาเบื้องต้นด้านเทคนิค วัสดุ และความสัมพันธ์ที่มีต่อรูปแบบศิลปกรรม |
| author_facet |
สุรชัย จงจิตงาม ศิริวรรณ เกตตะพันธุ์ |
| author_sort |
สุรชัย จงจิตงาม |
| title |
ปูนปั้นวัดเกาะกลาง อําเภอป่าซาง จังหวัดลําพูน : การศึกษาเบื้องต้นด้านเทคนิค วัสดุ และความสัมพันธ์ที่มีต่อรูปแบบศิลปกรรม |
| title_short |
ปูนปั้นวัดเกาะกลาง อําเภอป่าซาง จังหวัดลําพูน : การศึกษาเบื้องต้นด้านเทคนิค วัสดุ และความสัมพันธ์ที่มีต่อรูปแบบศิลปกรรม |
| title_full |
ปูนปั้นวัดเกาะกลาง อําเภอป่าซาง จังหวัดลําพูน : การศึกษาเบื้องต้นด้านเทคนิค วัสดุ และความสัมพันธ์ที่มีต่อรูปแบบศิลปกรรม |
| title_fullStr |
ปูนปั้นวัดเกาะกลาง อําเภอป่าซาง จังหวัดลําพูน : การศึกษาเบื้องต้นด้านเทคนิค วัสดุ และความสัมพันธ์ที่มีต่อรูปแบบศิลปกรรม |
| title_full_unstemmed |
ปูนปั้นวัดเกาะกลาง อําเภอป่าซาง จังหวัดลําพูน : การศึกษาเบื้องต้นด้านเทคนิค วัสดุ และความสัมพันธ์ที่มีต่อรูปแบบศิลปกรรม |
| title_sort |
ปูนปั้นวัดเกาะกลาง อําเภอป่าซาง จังหวัดลําพูน : การศึกษาเบื้องต้นด้านเทคนิค วัสดุ และความสัมพันธ์ที่มีต่อรูปแบบศิลปกรรม |
| publisher |
คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ |
| publishDate |
2019 |
| url |
https://www.tci-thaijo.org/index.php/fineartsJournal/article/view/77257/62006 http://cmuir.cmu.ac.th/jspui/handle/6653943832/65099 |
| _version_ |
1681426205587275776 |