ประสิทธิภาพของสารสกัดจากผกากรอง (LantanacamaraL.) ต่อการชักน าให้เกิดตัวเต็มวัยหนอนเยื่อไผ่ (Omphisa fuscidentalisHampson) นอกฤดูกาล

วารสารเกษตร เป็นวารสารวิชาการของคณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โดยวารสารจะออกราย 4 เดือน (มกราคม พฤษภาคม และกันยายน) ซึ่งจะพิมพ์เผยแพร่ผลงานวิชาการสาขา เกษตรศาสตร์ อุตสาหกรรมเกษตร สัตวแพทย์ และชีววิทยา ทั้งจากภายในและภายนอกมหาวิทยาลัย และปัจจุบันวารสารเกษตรอยู่ในฐานข้อมูลระดับชาติ ศูนย์ดัชนีการ...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: ไพฑูรย์ โถยะโล, อรุณฉาย สายอ้าย, มนพร มานะบุญ พูลแก้ว
Language:Tha
Published: คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 2020
Subjects:
Online Access:https://www.tci-thaijo.org/index.php/joacmu/article/view/234667/161366
http://cmuir.cmu.ac.th/jspui/handle/6653943832/67386
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Institution: Chiang Mai University
Language: Tha
id th-cmuir.6653943832-67386
record_format dspace
spelling th-cmuir.6653943832-673862020-04-02T14:45:05Z ประสิทธิภาพของสารสกัดจากผกากรอง (LantanacamaraL.) ต่อการชักน าให้เกิดตัวเต็มวัยหนอนเยื่อไผ่ (Omphisa fuscidentalisHampson) นอกฤดูกาล Efficacy of Lantana (Lantana camara L.) Extract on Induction of Off-seasonal Adult Bamboo Borer (Omphisa fuscidentalis Hampson) ไพฑูรย์ โถยะโล อรุณฉาย สายอ้าย มนพร มานะบุญ พูลแก้ว ผกากรอง หนอนเยื่อไผ่ สารสกัด วารสารเกษตร เป็นวารสารวิชาการของคณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โดยวารสารจะออกราย 4 เดือน (มกราคม พฤษภาคม และกันยายน) ซึ่งจะพิมพ์เผยแพร่ผลงานวิชาการสาขา เกษตรศาสตร์ อุตสาหกรรมเกษตร สัตวแพทย์ และชีววิทยา ทั้งจากภายในและภายนอกมหาวิทยาลัย และปัจจุบันวารสารเกษตรอยู่ในฐานข้อมูลระดับชาติ ศูนย์ดัชนีการอ้างอิงวารสารไทย (TCI) กลุ่มที่ 1 หนอนเยื่อไผ่เป็นหนอนของผีเสื้อกลางคืน มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Omphisa fuscidentalisHampson ผีเสื้อหนอนเยื่อไผ่มีการเจริญ 4ขั้น ได้แก่ ไข่ หนอน ดักแด้และตัวเต็มวัย มีวงชีวิตนานประมาณ 1ปี โดยตัวหนอนวัยสุดท้ายอยู่ในระยะพักตัวที่เรียกว่าลาร์วัล ไดอะพอส (larval diapause) นานถึง 9เดือน ทำให้ผีเสื้อเพศเมียวางไข่ได้ปีละ 1ครั้ง อย่างไรก็ตามมีรายงานว่าหากหยดฮอร์โมนจูวีไนล์สังเคราะห์ (juvenile hormone analogue) ให้กับหนอนวัยสุดท้าย จะทำให้ตัวหนอนเข้าดักแด้และดักแด้สามารถเจริญเป็นตัวเต็มวัยได้ การนำฮอร์โมนจูวีไนล์สังเคราะห์ไปประยุกต์ให้เกิดตัวเต็มวัยนอกฤดูกาลจึงมีความเป็นไปได้สูง อนึ่ง การใช้ฮอร์โมนจูวีไนล์สังเคราะห์ อาจทำให้เกิดการตกค้างของสารภายในสิ่งแวดล้อม งานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อนำสารสกัดจากผกากรอง (Lantana camaraL.) ที่สามารถออกฤทธิ์เลียนแบบฮอร์โมนจูวีไนล์มาทดแทนและศึกษาผลของสารสกัดจากผกากรองต่อการเจริญและการเปลี่ยนแปลงของอวัยวะสืบพันธุ์ในตัวหนอน ดักแด้ และตัวเต็มวัย โดยนำส่วนลำต้นและกิ่งแก่ของผกากรองมาสกัดด้วยวิธีสกัดแบบไหลย้อนกลับ (reflux extraction) ด้วยอะซิโตน เตรียมสารละลายที่มีความเข้มข้นของสารสกัด 3 ความเข้มข้น ได้แก่ 0.01, 0.1และ 1 ไมโครกรัมต่อไมโครลิตร นำสารสกัดแต่ละความเข้มข้นไปหยดให้กับหนอนเยื่อไผ่วัยสุดท้าย หลังจากนั้นบันทึกข้อมูลการเข้าดักแด้และการเปลี่ยนแปลงของอวัยวะสืบพันธุ์ในตัวหนอน ดักแด้ และตัวเต็มวัย ผลการทดลองแสดงให้เห็นว่าสารสกัดทุกความเข้มข้นสามารถชักนำให้หนอนเข้าดักแด้ได้อย่างไม่แตกต่างกันทางสถิติ โดยสารสกัดที่ความเข้มข้น 0.01และ 0.1ไมโครกรัมต่อไมโครลิตร ทำให้หนอนเยื่อไผ่เข้าเป็นดักแด้ได้ร้อยละ 95.85±2.24และ 98.81±1.19 ตามลำดับ ส่วนสารสกัดที่ความเข้มข้น 1 ไมโครกรัมต่อไมโครลิตร ทำให้หนอนเข้าเป็นดักแด้ได้ร้อยละ 93.77±4.51 โดยใช้เวลาเร็วที่สุดเท่ากับ 38.93±0.73วัน (P<0.05) อีกทั้งเมื่อหยดสารสกัดจากผกากรองที่ความเข้มข้น 1 ไมโครกรัมต่อไมโครลิตรให้กับหนอนวัยสุดท้าย พบว่า สารสกัดไม่มีผลต่อสัณฐานวิทยาของอัณฑะและรังไข่เมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุม นอกจากนั้นยังพบว่าสารสกัดทำให้ตัวเต็มวัยมีอสุจิลดลงแต่ไม่มีผลต่อจำนวนไข่เจริญเต็มที่ อีกทั้งพบว่ารังไข่มีโปรตีนสะสมไม่แตกต่างจากกลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญ (P<0.05) 2020-04-02T14:45:05Z 2020-04-02T14:45:05Z 2563 วารสารเกษตร 36, 1 (ม.ค.-เม.ย. 2563), 1-13 0857-0841 https://www.tci-thaijo.org/index.php/joacmu/article/view/234667/161366 http://cmuir.cmu.ac.th/jspui/handle/6653943832/67386 Tha คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
institution Chiang Mai University
building Chiang Mai University Library
country Thailand
collection CMU Intellectual Repository
language Tha
topic ผกากรอง
หนอนเยื่อไผ่
สารสกัด
spellingShingle ผกากรอง
หนอนเยื่อไผ่
สารสกัด
ไพฑูรย์ โถยะโล
อรุณฉาย สายอ้าย
มนพร มานะบุญ พูลแก้ว
ประสิทธิภาพของสารสกัดจากผกากรอง (LantanacamaraL.) ต่อการชักน าให้เกิดตัวเต็มวัยหนอนเยื่อไผ่ (Omphisa fuscidentalisHampson) นอกฤดูกาล
description วารสารเกษตร เป็นวารสารวิชาการของคณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โดยวารสารจะออกราย 4 เดือน (มกราคม พฤษภาคม และกันยายน) ซึ่งจะพิมพ์เผยแพร่ผลงานวิชาการสาขา เกษตรศาสตร์ อุตสาหกรรมเกษตร สัตวแพทย์ และชีววิทยา ทั้งจากภายในและภายนอกมหาวิทยาลัย และปัจจุบันวารสารเกษตรอยู่ในฐานข้อมูลระดับชาติ ศูนย์ดัชนีการอ้างอิงวารสารไทย (TCI) กลุ่มที่ 1
author ไพฑูรย์ โถยะโล
อรุณฉาย สายอ้าย
มนพร มานะบุญ พูลแก้ว
author_facet ไพฑูรย์ โถยะโล
อรุณฉาย สายอ้าย
มนพร มานะบุญ พูลแก้ว
author_sort ไพฑูรย์ โถยะโล
title ประสิทธิภาพของสารสกัดจากผกากรอง (LantanacamaraL.) ต่อการชักน าให้เกิดตัวเต็มวัยหนอนเยื่อไผ่ (Omphisa fuscidentalisHampson) นอกฤดูกาล
title_short ประสิทธิภาพของสารสกัดจากผกากรอง (LantanacamaraL.) ต่อการชักน าให้เกิดตัวเต็มวัยหนอนเยื่อไผ่ (Omphisa fuscidentalisHampson) นอกฤดูกาล
title_full ประสิทธิภาพของสารสกัดจากผกากรอง (LantanacamaraL.) ต่อการชักน าให้เกิดตัวเต็มวัยหนอนเยื่อไผ่ (Omphisa fuscidentalisHampson) นอกฤดูกาล
title_fullStr ประสิทธิภาพของสารสกัดจากผกากรอง (LantanacamaraL.) ต่อการชักน าให้เกิดตัวเต็มวัยหนอนเยื่อไผ่ (Omphisa fuscidentalisHampson) นอกฤดูกาล
title_full_unstemmed ประสิทธิภาพของสารสกัดจากผกากรอง (LantanacamaraL.) ต่อการชักน าให้เกิดตัวเต็มวัยหนอนเยื่อไผ่ (Omphisa fuscidentalisHampson) นอกฤดูกาล
title_sort ประสิทธิภาพของสารสกัดจากผกากรอง (lantanacamaral.) ต่อการชักน าให้เกิดตัวเต็มวัยหนอนเยื่อไผ่ (omphisa fuscidentalishampson) นอกฤดูกาล
publisher คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
publishDate 2020
url https://www.tci-thaijo.org/index.php/joacmu/article/view/234667/161366
http://cmuir.cmu.ac.th/jspui/handle/6653943832/67386
_version_ 1681426625501069312