Pagsusuri sa sistema ng apat na proseso ng pagpapatuyo sa kapeng barako ng Lipa gamit ang activity theory

• Main Author: Dator, Maria Elena M.
• Format: text
• Language: Filipino
• Published: Animo Repository 2021
• Subjects: Coffee—Processing; Coffee grounds; Activity coefficients; Coffee plantations; Food Processing
• Online Access: https://animorepository.dlsu.edu.ph/etdm_fil/6; https://animorepository.dlsu.edu.ph/cgi/viewcontent.cgi?article=1006&context=etdm_fil
• Institution: De La Salle University

Ang pag-aaral ay nakatuon sa pagtalakay sa pagsusuri sa apat na sistema ng proseso sa pagpapatuyo sa Kapeng Barako ng Lipa gamit ang Activity Theory ni Yrjö Engestrom. Ang pangkalahatang suliranin na sinagot sa pag-aaral ay: Ano ang kahalagahan ng proseso sa pagsasagawa ng epektibong pamamaraan sa pagpapatuyo ng Kapeng Barako? Kaugnay ng pangkalahatang suliranin, sinagot ang mga tiyak na suliranin na 1) Paano nagkakaugnay-ugnay ang bawat elemento gamit ang Activity Theory upang makuha ang layunin na matukoy ang epektibong proseso sa pagpapatuyo ng kape barako? 2) Paano isinagawa ang apat na proseso ng kapeng barako? at 3) Ano ang naging epektibong proseso sa pagpapatuyo ng Kapeng Barako? Sasagutin ng mananaliksik ang tanong sa suliranin batay sa mga pagsusuri sa ugnayan ng elemento na nabuo mula sa Activity Theory, pagsusuri sa apat ng proseso na isinagawa sa pagpapatuyo sa Kapeng Barako at pagsasagawa ng cupping o coffee tasting. Sakop ng pag-aaral ang 3 barangay sa Lipa na may nakatanim ng purong puno ng Kapeng Barako o Liberica. Ang Hinitan Farm, Katy’s Farm at taniman ni Ka Tonying ang mga lugar na kabilang sa pag-aaral. Batay sa naging rekomendasyon ng Department of Agriculture ng Lipa piniling kuhanin ang 4 na sample na susuriin sa Lumbang Lipa City. Sa pagsasagawa ng panayam tanging ang mga taong may malawak na kaalaman sa Kapeng Barako ng Lipa ang magiging kalahok sa pag-aaral. Apat na proseso ang sinuri at isinagawa proseso sa pagpapatuyo sa Kapeng Barako dahil ito ang mga prosesong madalas na ginagamit sa kapeng barako o Liberica. Minabuting pinili ng mananaliksik ang mga propesyonal sa larangan ng kape mula sa labas ng bayan ng Lipa upang isagawa ang ang cupping o coffee tasting dahil malawak ang kanilang kaalaman sa kape at magkaroon ng patas na pagsusuri. Lima ang piniling magsasagawa ng cupping at hindi na kailangan pang paramihin sapagkat sapat na ang kanilang bilang, mga kaalaman at kasanayan para sa pagsusuri sa lasa ng Kapeng Barako. Hindi na sakop ng mananaliksik ang mga tanimang walang nakatanim na purong puno ng Kapeng Barako dahil hindi na sakop ng pananaliksik ang ibang uri ng kape na may mataas na bahagdan sa ibang taniman. Hindi na sakop ng pag-aaral na isama ang ibang proseso para sa pagsusuri sa pananaliksik sapagkat nais makita sa pagsusuri kung epektibo ang fully washed at semi-washed na proseso bilang nakasanayang proseso ng pagpapayuto ng kape sa Lipa. Ang pagpili sa karagdagang proseso na black red honey at natural red honey na proseso ay bilang pagsusuri sa pagiging epektibo nito sa kapeng barako ng Lipa na ibinatay sa bansang Malaysia at Indonesia na kasalukuyang ginagamit sa Liberica Coffee na katumbas ng Kapeng Barako ng Lipa. Gayundin, hindi rin sakop ng mananaliksik na isama ang ibang magsasaka sa Samahan ng Magkakape sa Lipa sapagkat ang ibang mga miyembro na magsasaka ay hindi nagsasagawa ng mga prosesong sinuri sa pananaliksik sapagkat direktang ipinagbibili ang kanilang mga napitas na bunga ng kape sa magsasagawa ng proseso o tagaproseso. Ang pag-aaral ay gumamit ng deskriptibong pamamaraan para sa pagkalap ng mga datos sa isinagawang pananaliksik. Magmumula ang mga datos sa pagsasagawa ng panayam, obserbasyon, pakikipagpalagayang loob, pagtatanong-tanong, pagsisiyasat,pakikisaluma, pakikilahok, pagsusuri sa mga proseso at ugnayan ng mga elementong tagaproseso (subject), kagamitan (tools), panuntunan sa pagsasagawa ng proseso (rules), Kapeng Barako (object), paghahati-hati ng gawain (distribution of labor) at Samahan ng Magkakape sa Lipa (community) at mga taong nagnanais na mapaunlad ang kapeng barako. Batay sa naging resulta ng pag-aaral nagkaroon ng panuntunang sinunod ang tagproseso upang maisagawa ang habkang sa pagsasagawa ng proseso. Mahalaga ang ugnayan ng bawat elemento sa isa’t isa at mga elementong namamagitan. Naging epektibo ang pagsusuri sa ugnayan ng bawat elemento dahil sa paggamit ng Activity Theory. Lumabas na Fully Washed ang pinakaepektibong proseso, sumunod ang Black Red Honey, sunod ang Semi Washed, at panghuli ang Natural Red Honey na proseso. Bilang konklusyon sa naging resulta ng pag-aaral kailangang unawain ang ugnayan ng bawat elemento para matukoy ang layunin ng gawain sa kabuuan. Dapat sundin ang tamang paraan sa pagsasagawa ng proseso para sa magandang resulta ng pagsusuri sa lasa ng kape. Naging epektibo ang proseso sa pagsasagawa ng pagpapatuyo sa Kapeng Barako. At makabuluhan ang pagsasagawa ng cupping o coffee tasting para sa pagtuklas ng lasa ng kape sa isinagawang proseso ng pagpapatuyo sa Kapeng Barako. Bilang rekomendasyon, maaaring bumuo ng mga pananaliksik tungkol sa Kapeng Barako. Mapapahalagahan at mapapalawig nito ang pagpapalaganap ng kaalaman tungkol sa Kapeng Barako. Rekomendasyon din mula sa naging pagsusuri sa pananaliksik na magkaroon ng mga programang makatutulong sa mga tagaproseso at magsasaka tungkol sa pagsasagawa ng proseso ng pagpapatuyo sa kape. Mabigyan ng tugon ang pangangailangan ng mga magsasaka tungkol sa angkop na makinarya bilang kagamitan sa pagsasagawa ng proseso sa Kapeng Barako. At magkaroon ng sariling pamantayan ang Samahan ng Magkakape sa Lipa para sa pagsasagawa ng proseso sa pagpapatuyo ng Kapeng Barako.