การพัฒนาแบบจำลองการเกิดน้ำท่วมในชุมชนเมืองหาดใหญ่ โดยใช้ HEC-RAS 2D

• Main Authors: ศักดิ์ชัย ปรีชาวีรกุล, ธิรดา ยงสถิตศักดิ์, อดุลย์ เบ็ญนุ้ย, พีระพิทย์ พืชมงคล ยงเฉลิมชัย
• Format: Other
• Language: th_TH
• Published: สถานวิจัยสารสนเทศภูมิศาสตร์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ศูนย์ภูมิภาคเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (ภาคใต้) คณะการจัดการสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ 2016
• Subjects: ภูมิสารสนเทศ
• Online Access: http://kb.psu.ac.th/psukb/handle/2016/17007
• Institution: Prince of Songkhla University

ในการศึกษานี้ ได้ทำการพัฒนาแบบจำลองการเกิดน้ำท่วม ในพื้นที่ชุมชนทั้งหมด 102 ชุมชนของเทศบาลนครหาดใหญ่ ซึ่งมีคลองหลัก 2 คลองคือ คลองอู่ตะเภาและคลองระบายน้ำ ร.1 ทำหน้าที่ระบายน้ำที่ผ่านตัวเมืองลงสู่ทะเลสาบสงขลาที่แหลมโพธิ์ ด้วยความสามารถของ HEC-RAS 2D ที่สามารถทำการจำลองการไหลแบบหนึ่งมิติร่วมกับสองมิติได้ จึงได้จำลองให้การไหลในคลองทั้งสองเป็นแบบหนึ่งมิติ และส่วนที่ล้นตลิ่งเข้าท่วมพื้นที่ชุมชนเป็นการไหลแบบสองมิติ การปรับเทียบแบบจำลองการไหลหนึ่งมิติในคลองอู่ตะเภาได้ใช้วิธีการแปรค่าสัมประสิทธิ์ความขรุขระ (Manning’s n Value) ของทางน้ำ โดยจำลองการไหลของน้ำเป็นแบบไม่คงที่ จากสถานีวัดระดับน้ำ X.44 บ้านหาดใหญ่ใน จนถึงสถานีวัดระดับน้ำ X.181 บ้านหาร ผลการปรับเทียบพบว่า เมื่อปริมาณน้ำมากกว่า 200 ลบ.ม.ต่อวินาที ค่า n ที่ 0.020 จะทำให้ได้ค่าความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณน้ำและระดับน้ำที่สอดคล้องกับ Rating Curve ของสถานีวัดระดับน้ำ X.181 เมื่อปริมาณน้ำมากจนทำให้น้ำล้นตลิ่งเข้าท่วมพื้นที่ชุมชน ได้ทำการจำลองการไหลเป็นแบบสองมิติ ในการศึกษานี้ ได้ทำการจำลองการเกิดน้ำท่วมใหญ่ ในช่วงวันที่ 1-3 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553 โดยใช้ปริมาณน้ำท่าที่สถานีวัดระดับน้ำ X.44 ผลจากการจำลองพบว่าเกิดน้ำท่วมในพื้นที่จำนวน 88 ชุมชนจากทั้งหมด 102 ชุมชน และได้ทำการเปรียบเทียบความแม่นยำของแบบจำลอง กับแผนที่ระดับน้ำท่วมสูงสุดที่ได้ทำการสำรวจก่อนหน้านี้ พบว่าค่าเฉลี่ยของความแตกต่างระหว่างความลึกสูงสุดในแต่ละชุมชนจากแบบจำลองและแผนที่ มีค่าเท่ากับ 61 เซนติเมตร